گازهای فریونی رفرون REFRON

 

 

لازم به ذکر است که مانند بدن انسان که دارای گروه خونی مختلف است در سیستم های تبرید نیز بنا بر کاربرد و مدل کمپرسور آنها از مبرد خاص خود استفاده می کند.
 
گاز مبرد چیست؟
مبرد که به آن گاز مبرد نیز گفته میشود ماده ای است با درجه جوشش بسیار پایین و به دلیل گرماگیر بودن عمل تبخیر در این ماده در هنگام تبدیل از حالت مایع به گاز، کاهش شدید دما را به وجود می آورد.

 

وظیفه گاز مبرد چیست؟
وظایف اصلی مبرد ها در تبرید و سردخانه به شرح زیر است
•  هنگامی که سیستم در دمای مجاز کار می کند باید بتواند حرارت را به خوبی جذب و دفع کند.
•  مدت زمان کارکرد در این ماده باید تا حد امکان بالا و کاملا پایدار باشد
•  به دلیل احتمال وجود نشتی در سیستم تبرید تراکمی، مبرد باید ضد اشتعال، ضد سمی و تا جای ممکن برای محیط زیست خطرناک نباشد.

 

 

ویژگی های ماده سرما زا یا گاز مبرد
•  مبرد نباید سمی باشد
•  در زمان عملکرد مبرد و همچنین نشتی احتمالی آن باید غیر قابل اشتعال و انفجار باشد.
•  باعث اکسایش نشود.
•  در صورت نشتی سیستم، نشتی و محل نشت به سرعت قابل تشخیص باشد
•  در خط مایع مبرد قطعات متحرکی که با مبرد تماس دارند باید توانایی روغن کاری را داشته باشند.
•  حرارت نهان متعادلی داشته باشد به صورتی که در زمان ثابت مقدار مناسبی از مبرد تبخیر گردد.
•  بین حالت مایع و بخار مبرد نباید اختلاف فشار زیادی وجود داشته باشد.
•  برای قطعات سیستم خورنده نباشد.
•  به دلیل حضور روغن در کنار مبرد، نباید ما بین این دو واکنش نا مطلوبی صورت گیرد.
•  به طور کلی ترکیب شیمیایی مبرد به گونه ای باشد که در صورت نشت، محصولات موجود در سردخانه را آلوده نکند.
•  گاز مبرد نباید باعث فرسایش سیم پیچ موتور شود

 

میزان سمی بودن گاز مبرد
به غیر از هوایی که در محیط وجود دارد، تمام گاز های موجود سمی می باشند و اگر غلظت آنها از حد مجاز بیشتر شود جلوی رسیدن اکسیژن به شش ها را می گیرد و در نتیجه موجب خفگی می شود. بنابر این می توان سمی بودن گاز مبرد را نسبی در نظر گرفت و آن را وابسته به غلظت و زمانی که در یک فضا وجود دارد در نظر گرفت. طبق آزمایش های انجام گرفته  سمی بودن مبرد در 6 درجه مختلف تایین گردیده . مبرد گروه 1 به عنوان خطرناک ترین نوع شناخته میشود و حتی در غلظت های پایین هم می تواند کشنده باشد و در مقابل آن مبرد گروه 6 است که میزان سمی بودن آن بسیار کم می باشد و اصولا به این نوع، مبرد غیر سمی نیز می گویند. علاوه بر توضیحات بالا میزان سمی بودن بعضی مبرد ها در شرایط خاص تغییر پیدا می کند، برای مثال مبردهای فلور کربنی در صورت وجود اکسیژن و بالارفتن حرارت تجزیه شده و تبدیل به ترکیب بسیار سمی می گردد که می تواند حتی در غلظت های پایین نیز کشنده باشد.

انواع گاز مبرد
اولین نسل ازگاز مبرد که در تهویه و تبرید استفاده می شد از نوع طبیعی بود و با اینکه بعضی از آنها ظرفیت تولید سرمای بالایی داشتند ولی به دلیل سمی و خطرناک بودن آن ها کم کم جای خود را به مبردهای فریونی دادند و مبردهای فریونی از تاریخی که شروع به کارکرد کردند، در چندین مرحله دچار تغییرات گشتند و در اینجا به سیر این تحول اشاره می گردد.
گروه اول گاز مبرد کلروفلوئوروکربن یا CFC
این مبرد از ترکیب اتم های کلر، کربن و فلوئور تشکیل شده است و اولین نسل گاز مبرد مورد استفاده در سیستم های تبرید و تهویه مطبوع می باشد که به دلیلی وجود عنصر کلر در آن باعث از بین رفتن لایه ازون می شود و علاوه بر این اثر گلخانه ای بسیار زیادی هم دارد و به همین دلیل در پروتکل مونترال استفاده از این مبرد را ممنوع اعلام کردند. گاز R11  و R12 جزو این دسته از مبردها می باشد.
گروه دوم گاز مبرد هیدروکلروفلوئوروکربن یا HCFC
نسل دوم مبرد های فریونی که برای اصلاح CFC ها ساخته و به بازار عرضه شد HCFC ها بودند که ترکیب شیمیایی در آنها از اتم های کلر، کربن، فلوئور و هیدروژن تشکیل شده است. اگرچه این گاز تا 90 درصد کمتر نسبت به CFC آثار مخرب برای طبیعت دارد ولی  به دلیل وجود عنصر کلر در آن و مضرات برای لایه ازون به تدریج از چرخه سیستم های سرمایشی در کشور های پیشرفته حذف گردید. هرچند استفاده از این مبرد رو به منسوخ شدن است ولی در کشور های در حال توسعه مانند ایران هنوز هم برخی از مبرد های این مدل مانند R22 پر مصرف می باشد.

 

 

گروه سوم گاز مبرد هیدرو فلوئوروکربن یا HFC
این گروه جزو جدیدترین مبردهای مورد استفاده در سیستم های سردسازی جهان می باشد و ترکیب شیمیایی آنها از اتم های کربن، فلوئور و هیدروژن تشکیل شده است. در گاز مبرد HFC به دلیل عدم وجود کلر، بر روی لایه ازون تاثیر مخربی نمی گذارد و به طور کلی این مبرد یک گاز گلخانه ای غیر مخرب برای لایه اوزون می باشد و فقط باعث گرم شدن کره زمین می گردد. گاز R134a را می توان نمونه پر مصرف این مدل نامید.

سایز کپسول گاز مبرد
کپسول گاز سرماساز عموما به در سایز 2 تا 75 کیلو گرم قابل ارائه می باشد ولی به علت مناسب بودن قیمت کپسول 13.5 کیلو گرمی و همچنین جابجایی راحت، رایج ترین اندازه کپسول گاز مبرد در بازار می باشد.
در زیر تعدادی از گازهای متداول مورد استفاده در سیستم تبرید و تهویه مطبوع مورد بررسی قرار گرفته است:

 

مبرد آمونیاک R-717
به غیر از آمونیاک تقریبا تمامی مبرد های غیر هیدروکربنی منسوخ گردیده اند و تنها آمونیاک یا NH3 هنوز هم به صورت گسترده مورد استفاده قرار می گیرد. R-717 گازی بسیار سمی و در شرایط خاص اشتعال پذیر می باشد ولی به دلیل عالی بودن مشخصات حرارتی،  به عنوان مبرد مناسبی در صنایع یخ سازی و سردخانه های صنعتی بزرگ استفاده می گردد که با توجه به این که طراحی و ساخت و همچنین نگهداری این سردخانه ها تحت نظر افراد کاملا متخصص صورت میگیرد، سمی بودن مبرد کم اهمیت تر جلوه می کند.
لازم به ذکر است که در صورت وجود رطوبت در سیستم آمونیاکی، موجب خوردگی فلزاتی مانند مس و برنج می گردد، بنابر این در سیستم تبرید آمونیاکی هرگز نباید از این فلزات استفاده نمود.

 

 

گاز مبرد R-11
در گذشته گاز مبرد R11 کاربرد های بسیار وسیعی در صنایع تبرید و تهویه مطبوع  داشته است و هم اکنون در چیلر های سانتریفیوژ با ظرفیت بالا و همچنین جهت شست و شوی سیستم تبرید مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده گاز R11 با ترکیب تری کلروفلرومتان به دلیل آسیب رسان بودن به لایه ازون در بیشتر کشور های جهان ممنوع اعلام شده است ولی در کشور های در حال توسعه هنوز هم به صورت حلال یا گاز ثانویه مورد استفاده قرار می گیرد.
این گاز با روغن معدنی (MO) سازگار می باشد ، جایگزینش گاز R-23 و گاز R-141b می باشد. قیمت گاز R-11  به نسبت گاز های جدید  ارزانتر بوده و عموما در بشکه های 45 کیلو گرمی قابل عرضه می باشد.

 

گاز مبرد R-12
R-12 یکی از پر مصرف ترین گازهای مبرد مورد استفاده در تبرید خانگی و تجاری می باشد و از نظر کارایی در بازه گسترده ای قابل مصرف است. از گاز R-12 در کمپرسور های تبرید کوچک تا چیلر های عظیم استفاده و طبق عکس فوق عموما در کپسول 13.5 کیلوگرمی سفید رنگ ارائه می گردد.
جاگزین مناسب برای  گاز R-12 گاز های R-134 و R-600a می باشد و این گاز با روغن معدنی (MO) قابل استفاده می باشد. قیمت گاز R-12 در محدوده ارزانترین گازها قرار دارد و جزو گازهای ممنوعه در پروتکل مونترال می باشد.

 

 

گاز R22 به عنوان پرطرفدارترین و شناخته شده ترین گاز مبرد جهان شناخته می شود و به صورت فراوان در سیستم تبرید با ظرفیت پایین و تهویه مطبوع خانگی مورد استفاده قرار می گیرد. این گاز پس از ممنوع شدن استفاده CFCها در جهان مورد استقبال فراوان قرار گرفت و به علت تخریب لایه ازون چندین سال پس از شروع به کار در لیست گاز های ممنوعه قرار گرفت. با این وجود به علت وجود دستگاه هایی که با گاز R22 کار می کنند استفاده این گاز به خصوص در کشورهای در حال توسعه هنوز هم بسیار زیاد می باشد. گاز R-22 در کپسول سبز رنگ با وزن 13.5 کیلوگرم و وزن های بالاتر ارائه می گردد و بهترین گاز های جایگزین R-22 گاز R-407c و گاز R-410a می باشد. قیمت فروش گاز R-22 بنا به کشور و کارخانه سازنده آن متفاوت می باشد و در هنگام خرید گاز R-22 حتما از اصالت شرکت سازنده آن اطمینان حاصل فرمایید. 

 

برخی برندهای گاز R-22 موجود در بازار ایران:
•  گاز مبرد هانیول (HONEYWELL)
•  گاز کولیب (COLLIB REFRIGERANT GAS)
•  گاز R22 ایسکون یا ایسکون 22 (ICECON)
•  گاز مبرد فروژن (FROGEN GAS)
•  گاز مبرد هارپ (HARP)
•  گاز مبرد استارگت
•  گاز مکزیکم
•  گاز آلفا
گاز R-22 در کمپرسورهای بیتزر، کوپلند، دانفوس و پاناسونیک قابل استفاده می باشد و با روغن های MO و AB سازگار است.

گاز مبرد R-134a
گاز R-134a به عنوان یکی از پرکاربرد ترین گاز های نوع HFC و جزو گاز های جدید به حساب می آید و جایگزین مناسبی است برای گاز های مخرب طبیعت که در گذشته به صورت متداول استفاده می شده است. گاز R-134a کاملا بی رنگ و غیر سمی می باشد و در کپسول به رنگ سبز تیره یا آبی و عموما در وزن 13.5 کیلو گرم قابل ارائه می باشد ولی در صورت نیاز در وزن های بالا و در بشکه های 450 و 790 کیلوگرمی موجود می باشد.
قیمت گاز R-134a در برند های ایسکون، هانیول، مکزیکم، فروژن و ما بقی برند های معتبر تولید کننده گاز فریونی قابل استعلام از بازرگانی تیم صنعتی فامکو می باشد.
گاز R134 سازگار با روغن POE و PAG است و از گازهای R-410a ، R-401b ، R-409a می توان به عنوان جایگزین گاز R-134a در سیستم های جدید استفاده نمود.

گاز مبرد R-404a
گاز R-404a به عنوان یک گاز ترکیبی از خانواده گازهای HFC می باشد که از ترکیب سه گاز زیر تشکیل شده است:
•  R12 - 44 درصد
•  R143a – 52 درصد
•  R134a – 4 درصد
طبق پروتکل مونترال این گاز جزو جایگزین های R-22 می باشد که پس از حذف آن در سیستم های جدید مورد استفاده قرار می گیرد. با وجود اینکه گاز R-404a جزو گاز های مخرب لایه اوزون نیست ولی باعث گرم شدن زمین می گردد و همچنین به دلیل اینکه ترکیبی از چند گاز است در هنگام نشتی سیستم را دچار اختلال می کند.
روغنی که با گاز R404 سازگاری دارد از نوع پلی استر POE می باشد و به دلیل نرخ بالای GWP در این گاز، پیشنهاد می گردد از گاز R-422c به عنوان جایگزین آن استفاده گردد.
برندهای ایسکون چین، هانیول، فروژن، استارگت، هارپ، آلفا، فلورون و چند برند معتبر دیگر به عنوان تولید کنندگان شناخته شده، گاز R-404a تولید و به بازار های جهانی ارائه می دهند.

گاز مبرد R-407c
گاز R-407c یک گاز ترکیبی از خانواده HFC ها می باشد و از ترکیب گاز های R-125 ، R-134a و R32 تشکیل شده است. کاربرد گاز R407 عموما در سیستم تهویه مطبوع تجاری و خانگی می باشد و با روغن های POE سازگاری کامل دارد.
این گاز به عنوان جایگزین گاز R-22 استفاده می گردد و مزیت هایی که نسبت به گاز مذکور دارد به شرح زیر است:
•  پایین بودن دمای تخلیه
•  با ظرفیت کمپرسور به سرعت تطبیق پیدا می کند
•  به دلیل تشابه در فشار و دمای این گاز با R-22 در زمان تعویض گاز نیازی به تغییر قطعات نمی باشد.
•  قیمت گاز R-407c نسبتا ارزان و در دسترس می باشد.

گاز مبرد R-410a
گاز فریون R-410a که می توان آن را یک گاز آزئوتروپ نیز نامید جزو خانواده گازهای HFC می باشد و در پاسخ به این سوال که گاز R410 از چه گازهایی تشکیل شده است میتوان از گاز های R32 و R125 نام برد. این گاز از در فشار کاری 60 درصد بالاتر از R22 در سیستم های تهویه مطبوع کار می کند و عموما در کپسول های 11.3 کیلوگرمی به رنگ صورتی ارائه می گردد.
لازم به ذکر است که  قیمت گاز R-410a از گاز R22 بیشتر می باشد و به دلیل فشار کاری بالاتر به هیچ عنوان نمی تواند جایگزین خوبی برای R-22 باشد و فقط قابل استفاده در سیستم های جدید می باشد.

گاز مبرد R-502
کلرودی فلرومتان یا گاز فریونی  R-502 جزو گاز های CFC می باشد که از ترکیب گاز های زیر تشکیل شده است
•  R115  51 درصد
•  R22  49 درصد

 

به دلیل ایجاد دمای کاری پایین در مبرد R-502 مهم ترین کاربرد آن در سیستم تبرید تجاری و  صنعتی به خصوص یخساز ها می باشد. این گاز با روغن های MO و AB سازگاری کامل دارد و به دلیل ممنوع شدن تولید آن، از گاز های R-507a ، R-422a و R404 به عنوان جایگزین استفاده می گردد.

 

 

گاز مبرد R-507
گاز R-507 که شباهت بسیاری با R-502 دارد جزو دسته HFC ها می باشد که به دلیل وجود R-134a و R125 جزو ترکیبات آزئوتروپیک به حساب می آید. گاز R-502  در دماهای پایین و متوسط استفاده می شود و جزو جایگزین های گاز R-502 می باشد.
درهنگام تعویض گاز R-507 با  R-502 باید حتما سیستم شستشو داده شود و روغن آن از MO به POE  تغییر پیدا کند.
برای استعلام آخرین قیمت گاز مبرد R-507 و سایر گاز های سرمایشی حتما با ما تماس حاصل فرمایید.

گروه صنعتی فامکو به عنوان نماینده رسمی گاز سردخانه، گاز تبرید، گاز کولر و گاز تهویه مطبوع از برندهای معتبر جهان، توانایی ارائه با کیفیت ترین گازها با نازل ترین قیمت و همچنین با اتکا به نیروی متخصص توانایی مشاوره و انتخاب گازهای فریونی بنا بر کاربرد های سرمایشی مختلف را دارا می باشد.